PIENIĄDZ CZTERECH STRON ŚWIATA
W tej rundzie rozgrywek blogerskich będziemy mówić o pieniądzu wielkiej mocy, czyli banknotach i monetach będących legalnym środkiem płatniczym w danym kraju. W Polsce oczywiście jest to złoty (PLN, czyli polski nowy złoty, obowiązujący od 1995 roku), emitowany przez Narodowy Bank Polski.
Bank centralny… to znaczy jaki?
Tak jak Atlas trzyma Ziemię, tak banki centralne podtrzymują rynek finansowy – zauważył kiedyś bardzo trafnie pewien francuski ekonomista Philippe Herlin.
Jak zapewne pamiętacie ze szkoły, NBP jest bankiem centralnym naszego kraju. Oznacza to, że jest naczelną instytucją państwową, która odgrywa zasadniczą rolę w naszej gospodarce rynkowej. Głównym zadaniem NBP jest dbanie o wartość pieniądza – czyli przede wszystkim o utrzymanie stabilnego poziomu cen.
Narodowy Bank Polski pełni trzy podstawowe funkcje:
- banku emisyjnego – i ta nas w tej rundzie interesuje najbardziej 🙂
- banku banków,
- centralnego banku państwa.
Funkcja emisyjna banku centralnego
Narodowy Bank Polski określa wielkość emisji banknotów i monet oraz moment ich wprowadzenia do obiegu – jest to istotne, ponieważ ciąży na nim odpowiedzialność za regulowanie płynności tego obiegu… W praktyce oznacza to, że bank centralny tworzy wzór banknotów i monet, określa ich specyfikację techniczną, w tym wzory zabezpieczeń, oraz zleca produkcję wyspecjalizowanym podmiotom – nasze banknoty drukuje Polska Wytwórnia Papierów Wartościowych, a monety bije Mennica Polska.
Ponadto NBP organizuje obieg pieniężny i reguluje ilość pieniądza w obiegu. NBP ustala też zasady wymiany zużytych i uszkodzonych znaków pieniężnych oraz zatrzymywania fałszywych. Banknoty i monety, które są już dostatecznie zużyte lub uszkodzone, tracą moc prawnego środka płatniczego i podlegają wymianie. Fałszywe znaki pieniężne są natomiast zatrzymywane bez prawa zwrotu ich równowartości.
O złotym słów kilka…
Banknoty, które znajdują się obecnie w waszych portfelach, należą do serii „Władcy polscy” autorstwa Andrzeja Heidricha i funkcjonują na rynku od 1995 roku. Przeprowadzono wówczas denominację złotego, czyli skreślono cztery zera – dotychczasowe 10.000 zł stało się 1 złotówką, a milion został zastąpiony przez banknot stuzłotowy… W ten sposób do łask i powszechnego użytku wrócił bilon, nad którego szatą graficzną pracowało kilku grafików.
Jeśli dobrze przyjrzycie się banknotom, zauważycie, że niektóre różnią się między sobą mimo tego samego nominału. Powodem jest modernizacja, jaką przeszły w 2014 roku (10 zł, 20 zł, 50 zł i 100 zł) oraz 2016 roku (200 zł), która umożliwiła zwiększenie ich bezpieczeństwa dzięki nowym zabezpieczeniom.
Jakie technologie zastosowane na banknotach utrudniają życie fałszerzom pieniędzy? Większość z nich poznacie chociażby ze szkolenia na platformie e-learningowej Narodowego Banku Polskiego dostępnego TUTAJ. Skład papieru lub parametry użytych farb drukarskich nie są już informacjami dla przeciętnego konsumenta, a o niektórych zabezpieczeniach wie podobno zaledwie kilka osób w tym kraju…
Jedno jest pewne – polskie zmodernizowane banknoty obiegowe są niezaprzeczalnie jednymi z najlepiej i najnowocześniej zabezpieczonych na świecie – możemy być z nich dumni!
O wysokiej jakości i możliwościach technologicznych Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych świadczy chociażby fakt, iż drukuje ona banknoty na zamówienie nie tylko NBP, ale też innych banków centralnych. Polskiej produkcji waluta jest używa m.in. w Paragwaju, Gwatemali czy Hondurasie… Zagranicznymi zleceniodawcami może się również poszczycić Mennica Polska, bijąca monety dla Kolumbii, Dominikany, Gruzji, Boliwii, Libanu, Kostaryki czy Tajlandii…
Garstka ciekawostek o polskich pieniądzach 🙂
Czy wiecie, że…
- pierwsze banknoty w wersji po denominacji były drukowane w Londynie (1994 rok);
- Mennica Polska jako pierwsza na świecie wyprodukowała monetę 3D;
- najczęściej fałszowanym banknotem jest ten o nominale 50 zł – na 1 milion prawdziwych przypada 14 podrobionych;
- na koniec 2019 roku było w obiegu ponad dwa miliardy sztuk polskich banknotów na łączną wartość 233 miliardów złotych…
- … a w tym samym czasie wszystkich monet PLN było na rynku blisko 19,5 miliarda sztuk!
Czas na zadania dla drużyn blogerskich!
W tym tygodniu Waszym zadaniem będzie szersze (w sensie geograficznym…) spojrzenie na pieniądz, mianowicie:
- Przedstawcie obowiązującą obecnie walutę obiegową wskazanego Waszej drużynie kraju. Czy tylko tam jest ona oficjalną walutą?
- Wskażcie emitenta znaków pieniężnych w tym kraju – czy jest to, podobnie jak w Polsce, tamtejszy bank centralny?
- Wtajemniczcie nas w najciekawsze Waszym zdaniem rodzaje zabezpieczeń na banknotach omawianego kraju – czy bardzo różnią się od tych stosowanych przez NBP?
Nie zapomnicie okrasić swoich wpisów zdjęciami 🙂
Oto przydział krajów dla drużyn:
- drużyna nr 1 – Rosja,
- drużyna nr 2 – Kanada,
- drużyna nr 3 – Australia,
- drużyna nr 4 – Japonia,
- drużyna nr 5 – Szwecja,
- drużyna nr 6 - Szwajcaria.
Pamiętajcie – tradycyjnie macie tydzień
na opracowanie i publikację postu 🙂
na opracowanie i publikację postu 🙂
W kolejny czwartek (tj. 23 kwietnia) czeka na Was nowy
– już ostatni w tym konkursie – temat!
– już ostatni w tym konkursie – temat!
Powodzenia :-)
Źródła:
www. nbp.pl
www.pwpw.pl
www.mennica.com.pl
www. nbp.pl
www.pwpw.pl
www.mennica.com.pl